Door de wijziging in het BBV is met ingang van het begrotingsjaar 2017 een geprognosticeerde balans voorgeschreven. De geprognosticeerde balans biedt inzicht in de hoofdlijnen van de effecten van de verwachte financiële ontwikkeling van de gemeente in de komende jaren op de balans.

(bedragen x €1.000)

De opgestelde geprognosticeerde balans gaat net als de meerjarenbegroting over de jaren 2017-2020. Met het maken van een balansprognose wordt in feite een reële schatting gemaakt van verschillende balansposten op basis van de huidige balans, de verwachte investeringen en de lopende aflossingsverplichtingen. Aan de hand van deze gegevens wordt in een geprognosticeerde balans inzicht gegeven in de ontwikkeling van de balansposten: vaste en vlottende activa, vreemd en eigen vermogen. Uit onze geprognosticeerde balans blijkt het volgende:

Vaste activa

De vaste activa daalt. Dit wordt veroorzaakt door afschrijvingen op materiële vaste activa.

Vlottende activa

De vlottende activa daalt. Dit betreft een afname van de boekwaarden grondexploitaties door verwachte verkoop gronden.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen wijzigt door een mutaties van reserve in verband met het realiseren van afgesproken prestaties.

Vreemd vermogen

Het vreemd vermogen daalt. Dit wordt veroorzaakt door een afname van de lening portefeuille op basis van een saldo van aflossingen, investeringen en de geraamde investeringen.

Immateriële vaste activa

Hierin zit weinig verloop de jaren 2016-2019 gebaseerd op de begrote afschrijvingen in de programma’s.

Materiële vaste activa

De waarde per 31 december 2017 Is gebaseerd op de balans gepresenteerd bij de jaarrekening 2015. Vervolgens is een jaarlijkse afschrijving toegepast op basis van de begrote afschrijvingen door de programma’s. Dit is een behoorlijk constant bedrag over de afgelopen jaren. Vervolgens zijn de nieuwe investeringen toegevoegd.

Financiële vaste activa

Dit is doorgaans een redelijk stabiel bedrag. Afschrijvingen zijn overgenomen op basis van de begrote bedragen door de programma’s.

Voorraden

Betreft het verloop van de investeringen (baten en lasten) van de grondexploitatie.

Uitzetting < 1 jaar

Geraamd op circa €5 miljoen.

Liquide middelen

De liquide middelen worden geraamd op €1.000.000.

Overlopende activa

Dit bedrag is op voorhand lastig te bepalen. Hiertoe is het gemiddelde genomen van de vorige jaren en n.a.v. aanpassing in de jaarrekening 2015 een bedrag van €11.000.00 eraan toegevoegd.

Eigen vermogen

Gebaseerd op het (meerjarige) verloop van reserves

Voorziening

Gebaseerd op het (meerjarige) verloop van voorzieningen.

Vaste schulden > 1 jaar

Gebaseerd op de staat van opgenomen langlopende geldleningen. Het totaal loopt na 2017 af door de jaarlijkse aflossing.

Vlottende schulden < 1 jaar

Geraamd op circa €22 miljoen op basis van de gedachte dat de vlottende schuld < 1 jaar niet hoger mag zijn dat 75% van het kasgeldlimiet.

Overlopende passiva

Dit bedrag is op voorhand niet te bepalen. Hiertoe is een gemiddelde opgenomen over de vorige jaren.

Op basis van een wetswijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) neemt Deventer de landelijk voorgeschreven financiële kengetallen op in de begroting. De kengetallen zijn gebaseerd op de geprognosticeerde meerjarenbalans en gaan uit van ongewijzigd beleid. De kengetallen in combinatie met de geprognosticeerde meerjarenbalans geven een beeld van de financiële positie van Deventer in de komende jaren. In onderstaande tabel zijn de uitkomsten van de kengetallen opgenomen. Deze kengetallen en de uitkomst worden vervolgens kort toegelicht.

De meerjarige prognoses zijn gebaseerd op de balans per 31 december van het betreffende jaar.

Netto schuldquote

De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen.
Bij een netto schuldquote hoger dan 130 springt het licht voor een gemeente bij wijze van spreken op rood. De gemeente heeft dan een zeer hoge schuldpositie en zal er goed aan doen om de schulden af te bouwen. Dit betekent een terughoudend investeringsbeleid en het afbouwen van voorraden bouwgrond.
De komende jaren neemt de netto schuldquote van Deventer af en zakt tot ruim onder de 100. De daling van de schuldquote wordt veroorzaakt door een afname van de vaste schulden. De omvang van de totale portefeuille van langlopende leningen neemt in de komende jaren af met, bij ongewijzigd beleid, als gevolg een lagere schuldquote.

Netto schuldquote (gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen aan derden)

Netto schuldquote = Netto schuld (exclusief leningen aan derden) : Totale inkomsten (exclusief mutatie reserves)

De hoogte van de schuld wordt ook bepaald door hoeveel leningen Deventer door verstrekt aan derden. Hoewel over deze verstrekte leningen risico wordt gelopen kan worden verondersteld dat deze worden terugbetaald. Wanneer de uitkomst van het vorige kengetal met deze verstrekte leningen aan derden wordt gecorrigeerd is de uitkomst van de netto schuldquote lager. Dit is ook logisch, omdat de teller van de breuk wordt verlaagd met de omvang van leningen aan derden en de noemer gelijk blijft.
Bij ongewijzigd beleid daalt de gecorrigeerde netto schuldquote in Deventer in de komende jaren.

Solvabiliteitsratio

Solvabiliteitsratio = Totaal eigen vermogen : Totaal van de balans

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de bezittingen op de balans (activa) zijn gefinancierd met eigen vermogen en in hoeverre Deventer aan haar financiële verplichtingen kan voldoen.
De uitkomst geeft een indicatie van de weerbaarheid van de gemeente. Hoe hoger de uitkomst van de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid is.
Er zijn door de VNG (nog) geen richtlijnen gegeven voor welke uitkomsten wijzen op een ‘gezonde’ solvabiliteit. De komende jaren blijft de uitkomst voor Deventer nagenoeg stabiel rond de 16. De solvabiliteit kan worden verbeterd door de omvang van de reserves te verhogen of door minder te investeren waardoor de financieringsbehoefte lager wordt en daardoor minder wordt geleend.

Structurele exploitatieruimte

Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is.Het geeft inzicht in welke mate de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten. Een positieve uitkomst betekent dat er structureel voldoende baten zijn om de lasten te dekken. Over het algemeen geldt als richtlijn; hoe hoger de uitkomst des te gunstiger dit is voor Deventer.

Grondexploitatie

Grondexploitatie = Bouwgrond in exploitatie (BIE) : Totale inkomsten

De grondexploitaties (voorraad bouwgronden) kunnen een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. Wanneer een gemeente leningen heeft afgesloten om grond te kopen voor (toekomstige) projecten is dit een schuldpositie. Van belang is om te weten of deze schuld kan worden afgelost uit de opbrengsten van de verkoop van de bouwgronden (kavels). Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) opbrengsten (baten).

Belastingcapaciteit

Belastingcapaciteit = Totale woonlasten : Gemiddelde woonlasten landelijk

De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. Voor het bepalen van de ruimte is een ijkpunt nodig. In dit geval wordt als ijkpunt gekeken naar de landelijk gemiddelde tarieven. Er is geen maximum gesteld aan de belastingopbrengsten dus betreffen de gemiddelde tarieven slechts een indicator. Hoe verhoudt de eigen belastingdruk zich tegenover het landelijk gemiddelde van alle gemeenten.
Een belastingcapaciteit van 100% betekent dat de woonlasten exact het landelijk gemiddelde zijn. Een lager percentage dan 100% betekent dat de woonlasten per huishouden lager zijn dan het landelijke gemiddelde. De uitkomsten vanaf 2018 zijn geëxtrapoleerd, omdat landelijke cijfers voor die jaren niet bekend zijn.

Met ingang van het begrotingsjaar 2017 is de gemeente verplicht om meerjarig het EMU-saldo te presenteren. Dit om het inzicht in de financiële positie en het onderling vergelijken van gemeentelijke begrotingen te verbeteren.

Het EMU-saldo voor 2017 e.v. ziet er als volgt uit:

(bedragen x €1.000)

De gemeente is financieel gezond. Dit blijkt uit het feit dat voor de jaren 2017-2020 een reëel structureel sluitende begroting wordt gepresenteerd. Deze begroting heeft voldoende flexibiliteit om eenmalige en structurele tegenvallers op te kunnen vangen. Met betrekking tot de belastingdruk blijven we onder het landelijk gemiddelde. De ratio’s die betrekking hebben op de schuldpositie geven geen aanleiding om het financiële beleid bij te stellen.