Financieel resultaat

Uitgaven en inkomsten

Alles uitklappen
Uitgaven

In 2017 geeft de gemeente een bedrag van €320,2 miljoen uit aan de verschillende werkzaamheden, exclusief de algemene middelen en inclusief stortingen in reserves. In onderstaande tabel is weergegeven hoeveel de uitgaven per programma bedragen. De lasten van de algemene dekkingsmiddelen, inclusief stortingen in reserves bedragen €5,4 miljoen. Voor een toelichting op dit programma wordt verwezen naar hoofdstuk Dekking programmaplan. De totale lasten van de gemeente bedragen €325,6 miljoen.


Inkomsten

De uitgaven zijn gedekt door inkomsten. De gemeente kent meerdere bronnen van inkomsten. De belangrijkste zijn de algemene dekkingsmiddelen, waaronder de algemene uitkering (bijdrage van het rijk) en de onroerende zaakbelasting, inkomsten direct gerelateerd aan de programma’s (bijvoorbeeld bijdragen van het rijk voor bijstandsuitkeringen of verkoopopbrengsten van gronden) en de overige heffingen die inwoners en bedrijven betalen, zoals afvalstoffenheffing, rioolheffing, maar ook bijvoorbeeld leges voor reisdocumenten.

Het onderstaande figuur geeft de inkomsten uit de verschillende bronnen schematisch weer. De totale inkomsten van de gemeente bedragen €325,6 miljoen. Hiervan wordt €14,1 miljoen geput uit reserves.


Financiële uitkomsten

Alles uitklappen
Algemeen beeld uitkomsten begroting 2017-2020

In het bestuursakkoord is afgesproken dat de gemeente een solide financiële huishouding voert met structureel sluitende jaar- en meerjarenbegroting 2017-2020.

Het jaar 2017 is structureel sluitend met een putting uit de Egalisatiereserve rente. Dit beeld was voor een groot deel al de uitkomst van de Voorjaarsnota 2016. Vanaf 2018 is de begroting structureel sluitend en zelfs met oplopende voordelige uitkomsten in die jaren. Deze sluitende begroting 2018 en de voordelige uitkomsten in 2019 en 2020 zijn naast autonome ontwikkelingen ook tot stand gekomen door heroverwegingen. Deze heroverwegingen betreffen de heroverwegingen die door B&W eind mei 2016 zijn vastgesteld.

In de begroting zijn geen nieuwe beleidsvoornemens opgenomen, we maken echter af, waar we aan begonnen zijn. Wel wordt €160.000 eenmalig beschikbaar gesteld voor de pilot inzake uitvoering van de motie (Rb. 13 juli 2016) “aanpak ongewenst gedrag in de openbare ruimte”.

We stellen voor de voordelige structurele uitkomsten van de begroting 2018 en verder niet aan te wenden en pas bij de Voorjaarsnota 2017 hierover een besluit te nemen. Dit is mede ingegeven door de onzekerheden en risico’s met betrekking tot: de uitgaven en rijksbijdrage Participatiewet-I, resultaten transformatie Sociaal Domein en Jeugd en de uitkomsten grondexploitaties.

Hierover zal in de aanloop naar de Voorjaarsnota 2017 meer bekend zijn. Dan kan ook worden besloten of er weer middelen beschikbaar zijn om nieuwe wensen in te vullen.

De weerstandsratio bedraagt 1,02. Ook zijn er structurele en eenmalige middelen beschikbaar om toekomstige nadelen op te vangen.


Ombuigingsvoorstellen

Enkele belangrijke heroverwegingsvoorstellen zijn:

  • Minder uit te geven aan cultuureducatie door meer over te laten aan partners in de stad, of meer zelfstandig door te Leeuwenkuil te laten ontwikkelen;
  • Andere organisatie van bewindvoering in de schuldhulpverlening;
  • Vereenvoudiging bewaakte fietsenstalling Hema;
  • Omzetting vergunningparkeren naar betaald parkeren;
  • Vermindering ambtelijke inzet op gemeentebrede programma’s.

Ook wordt een voorstel gedaan voor invulling van de taakstelling “dekking kosten bedrijfsvoering” ad €2 miljoen structureel. De invulling betekent een ombuiging in de kosten van de bestaande organisatie.


Uitkomst Voorjaarsnota 2016

Door de raad werd begin juli de Voorjaarsnota 2016 vastgesteld. De uitkomst hiervan was:

(bedragen x €1.000)

2016

2017

2018

2019

2020

-3.487

-2.223

-1.323

-435

290


Uitkomst begroting 2017-2020

De uitkomst van de begroting 2017-2020 na autonome ontwikkelingen en heroverwegingen is:

(bedragen x €1.000)

2017

2018

2019

2020

Uitkomst Voorjaarsnota 2016

-2.223

-1.323

-435

290

Mutaties:

a. Autonome ontwikkelingen

-1.774

231

264

532

b. Heroverwegingen

533

1.272

1.272

1.272

c. Frictiekosten heroverwegingen

-50

d. Nieuw beleid

-80

-80

Saldo

-3.584

100

1.101

2.094

Putting uit Egalisatiereserve rente

3.584

Uitkomst begroting 2017-20202

0

100

1.101

2.094


Autonome ontwikkelingen begroting 2017-2020

In het vorige hoofdstuk zijn de bedragen van de autonome ontwikkelingen aangegeven. Hierbij volgt een specificatie en een toelichting op deze bedragen:

(bedragen x €1.000)

Programma

2017

2018

2019

2020

1. Onderhoud bermen

Leefomgeving

-13

-13

-13

-13

2. Onkruidbestrijding

Leefomgeving

-50

-100

-200

-200

3. Implementatie Omgevingswet

Ruimtelijke ontwikkeling

-150

-250

-100

4. Participatiewet - I

Inkomensvoorziening

a. Terugvordering en verhaal

-250

-250

-250

-250

b. Boetes en maatregelen

-150

-150

-150

-150

c. Uitgaven Participatiewet - I

-1.400

-1.400

-1.400

-1.400

5. Formatie team inkomensondersteuning

Inkomensvoorziening

-144

6. Formatie sociale recherche

Inkomensvoorziening

-45

7. Minimabeleid

Meedoen

-100

8. Uitgaven Jeugd

Jeugd en onderwijs

-600

9. E-depot

Economie, kunst en cultuur

-88

-88

-88

-88

10. Interne takendiscussie diverse werkzaamheden Groen en energie

Bedrijfsvoering

-44

-44

-44

11. Dividend Circulus(Cirec)

Algemene dekkingsmiddelen

-79

-79

-79

-79

12. Algemene uitkering

Algemene dekkingsmiddelen

93

1.403

1.386

1.554

13. Groot onderhoud gemeentefonds (volkshuisvesting)

Algemene dekkingsmiddelen

1.100

1.100

1.100

1.100

14. Stelpost autonome ontwikkelingen

Algemene dekkingsmiddelen

102

102

102

102

Saldo autonome ontwikkelingen

-1.774

231

264

532

Toelichting

1. Onderhoud bermen

Schommelingen in het groeiseizoen zijn soms dermate groot dat dit leidt tot beperkt zicht voor verkeersdeelnemers. Op basis van de Wegen- en verkeerswet en de Algemene Plaatselijke Verordening mag dit niet. Vanuit verkeersveiligheidsoptiek streven wij ernaar om bermen nabij kruispunten, oversteekplaatsen en in- en uitritten te beheren conform de beeldkwaliteit van gazon. De extra kosten hiervan bedragen ± €12.500.

2. Onkruidbestrijding

In 2013 heeft de Raad besloten over te gaan op onkruidbestrijding zonder chemische bestrijdingsmiddelen. Daarbij is geaccepteerd dat de beeldkwaliteit kan verminderen. Het resultaat van deze beslissing wordt steeds meer zichtbaar. Bij deze begroting stelt het college voor een ingroeimodel te hanteren door voor onkruidbestrijding in 2017 € 50.000, 2018 € 100.000 en vanaf 2019 € 200.000 structureel beschikbaar te stellen. Voor 2017 is de extra inzet gericht op de meest urgente locaties, zoals de goten. Het risico op kapitaalvernietiging is daar het grootst en de waterafvoerende functie staat reeds onder druk.

3. Implementatie Omgevingswet

Voor de implementatie van de Omgevingswet zal in 2017 tot en met 2019 extra budget nodig zijn. Dit is in VJN 2016 aangekondigd.

4a. Terugvordering en verhaal

In meerjarenraming is de opbrengst terugvordering en verhaal geraamd op basis van een bedrag per uitkeringsgerechtigde. Dit bedrag wordt in 2017 verhoogd van €270,- naar €350,-, waardoor de baten stijgen van € 750.000 naar €1.000.000. Op basis van de realisatie 2016 blijkt dit niet realistisch. Voor de begroting 2017 wordt voorgesteld de baten te fixeren op €750.000. Hierdoor ontstaat een structureel knelpunt van €250.000.

4b. Boetes en maatregelen

Voor boetes en maatregelen is in de meerjarenraming een bedrag opgenomen van respectievelijk €100.000 en €150.000. Naar aanleiding van de wijziging van de fraudewet, waardoor de hoogte van de op te leggen boetes wordt beperkt, zijn de baten m.b.t. boetes neerwaarts bijgesteld naar €25.000. De besparing gerelateerd aan op te leggen maatregelen wordt neerwaarts bijgesteld naar €75.000. Het totale structurele knelpunt dat ontstaat m.b.t. boetes en maatregelen bedraagt €150.000.

4c. Participatiewet inkomensdeel (voorheen WWB-I)

Landelijk is sprake van een groei van het aantal bijstandsgerechtigden. In Deventer was in 2016 zelfs een sterkere groei waarneembaar dan landelijk. Dit werkt door in 2017. Daarnaast is de verwachting dat het aantal bijstandsgerechtigden de komende jaren landelijk zal blijven toenemen.

De toename van het aantal bijstandsgerechtigden wordt voor een deel opgevangen met het uitstroomoffensief, maar leidt ook tot structureel hogere uitkeringslasten dan aanvankelijk geraamd. Het BUIG budget wordt vanaf 2015 bepaald op basis van een objectief verdeelmodel, hierdoor is het zeer onzeker of dit budget voldoende is om de uitkeringslasten te dekken. Om de stijging van de uitkeringslasten op te vangen wordt een structurele bijdrage van 1,4 mln. gedaan vanuit de algemene middelen. Een uitgebreide toelichting is opgenomen op het programmablad 7.

Het voorlopig BUIG budget 2017 wordt naar verwachting eind september gepresenteerd. Eventuele consequenties hiervan voor de begroting worden in een afzonderlijke notitie gepresenteerd.

5. Minimabeleid

We zien een verdere stijging van de kosten van bijzondere bijstand. De stijging betreft vooral bewindvoering (€ 100.000) door een aanhoudende stijging van het aantal zaken, bovenop de €100.000 die bij de Voorjaarsnota is verwerkt. Deze stijging van de kosten wordt eenmalig gedekt omdat onbekend is de aantallen op het huidige niveau blijven of dalen als gevolg van de economische groei.

6. Formatie team Inkomensondersteuning

In de voorjaarsnota 2016 is op basis van het formatiecalculatiemodel eenmalig in 2016 €144.000 toegekend (2,53 fte) vanwege de ontwikkeling van de caseload. De verwachting was dat de caseload zou afnemen/stabiliseren als gevolg van een aantrekkende economie. Op basis van de toename van het aantal cliënten in 2016 is dit niet langer realistisch. Voorgesteld wordt het bedrag van €144.000 ook voor 2017 toe te voegen. Voor de voorjaarsnota 2017 vindt een herijking plaats op basis van het formatiecalculatiemodel

7. Formatie sociale recherche

Naast de extra benodigde formatie op basis van het formatiecalculatiemodel ten aanzien van de functiegroepen Inkomensconsulenten en Uitkeringsadministratie, is ook 0,5fte extra formatie benodigd bij de Sociale Recherche. Het aantal meldingen van burgers is in 2016 meer dan verdubbeld ten opzichte van 2015. Daarnaast worden meer meldingen ontvangen vanuit het project Joint Social Fraud (JSF). Dit zijn meldingen van politie over mogelijke sociale fraude in Deventer. Het aantal meldingen overstijgt hiermee de beschikbare capaciteit. Dit is onwenselijk vanuit het oogpunt dat fraude niet mag lonen. Daarnaast willen we als gemeente Deventer richting de burger het signaal afgeven dat we adequaat reageren op meldingen van fraude. Voor de dekking van 0,5fte sociale recherche is €45.000 benodigd.

8. Uitgaven Jeugd

Zie voor een toelichting het hoofdstuk Sociaal Domein.

9. E-depot

Voor de ontwikkeling en het beheer van een E-depot vraagt het HCO een bijdrage aan de gemeente Deventer. Dit betreft een structureel bedrag van €88.000.

10. Interne takendiscussie

In 2012 is door de raad de bezuiniging in het kader van de interne takendiscussie vastgesteld. Voor werkzaamheden Groen en Energie is vanaf 2018 in de exploitatie een bezuiniging doorgevoerd van structureel €44.000. Er is toen geen rekening gehouden met het feit dat deze kosten met name werden verrekend met investeringen en grondexploitaties. Aangezien dit geen structurele dekkingsbronnen zijn voor deze kosten betekent dit een nadeel van structureel €44.000.

11. Dividend Circulus

Door afnemend aanbod van restafval bij het overlaadstation nemen de resultaten (en aldus de dividenduitkeringen) van Cirec BV, waarvan de gemeenten Apeldoorn en Deventer eigenaar zijn, af. Structureel betekent dit een nadeel van €79.000.

12. Algemene Uitkering

Dit betreft de uitkomst van de meicirculaire 2016. Zie voor een nadere toelichting de bijlage.

13. Groot onderhoud Gemeentefonds onderdeel verdeelmaatstaf volkshuisvesting

Door het Rijk zijn de verdeelmaatstaven van het Gemeentefonds herijkt. Alleen het onderdeel volkshuisvesting stond nog open. In de Voorjaarsnota 2016 werd op basis van de destijds bekende info nog uitgegaan van voor Deventer van €1.1 miljoen. De afgelopen periode is er veel landelijke discussie geweest over de uitkomsten de herijking van deze verdeelmaatstaf.

Op basis van de diverse adviezen heeft de minister begin juli de definitieve nieuwe cijfers van de herijking bekend gemaakt. Voor Deventer betekent dit dat de geraamde korting van de baan is.

14. Stelpost autonome ontwikkelingen

In de begroting 2017 bedraagt de stelpost autonome ontwikkelingen €351.000. Voor het dekken van autonome ontwikkelingen en het structureel sluitend maken van de begroting 2017 wordt de stelpost structureel verlaagd met €102.000.


Heroverwegingen

Voor het dekken van de tekorten en het creëren van ruimte voor nieuw beleid zijn door het college van B&W op 24 mei 2016 diverse heroverwegingen vastgesteld. Het college heeft in de Voorjaarsnota 2016 aangegeven in aanloop naar de begroting 2017 te starten met voorbereidende werkzaamheden om deze heroverwegingen te realiseren en hiervoor bij de begroting 2017 een voorstel aan de raad voor te leggen.

Het totaal overzicht van de heroverwegingen is:

(bedragen x €1.000)

Programma

2017

2018

2019

2020

1. Publiekszaken locaties verminderen

Burger en bestuur

21

21

21

21

2. Regie gemeentebrede programma's/strategische

personele capaciteit

Burger en bestuur

150

150

150

3. Vereenvoudigen fietsparkeren achter de Hema

Leefomgeving

90

90

90

90

4. Vergunning parkeren omzetten naar betaald parkeren

Leefomgeving

144

288

288

288

5. Meer aan markt overlaten bouwtoetsing/personele

inzet

Ruimtelijke ontwikkeling

75

75

75

6. Volkshuisvesting(Subsidie Rondeel/VAV)

Ruimtelijke ontwikkleling

25

25

25

25

7. Subsidie Molukse raad

Meedoen

23

23

23

23

8. Subsidie preventie verslaving alcohol en drugs

Meedoen

100

100

100

100

9. Minimabeleid(inverdieneffecten)

Meedoen

40

150

150

150

10. Leeuwenkuil (buitenschoolse cultuur educatie)

Economie, kunst en cultuur

100

300

300

300

11. Subsidie DRTV

Economie, kunst en cultuur

50

50

50

Saldo heroverwegingen

543

1.272

1.272

1.272

Toelichting

1. Locaties publiekszaken verminderen

Voorgesteld wordt om publiekszaken vanaf 1 januari 2017 te sluiten voor de locatie Schalkhaar en het geboorteloket in het Deventer Ziekenhuis. Dit levert een structurele besparing op vanaf 1 januari 2017 van €21.000.

Door de overgang op een nieuw automatiseringssysteem voor de burgerlijke stand wordt het in 2017 mogelijk om de geboorteaangifte digitaal te doen. De aangifte kan dan door een verpleegkundige begeleid worden, de aanwezigheid van een medewerker van de gemeente is niet meer nodig. De geboorteservice van het ziekenhuis wordt daarmee uitgebreid ten opzichte van het huidige aanbod, er kan nl. op ieder moment van de dag aangifte gedaan worden.

2. Vermindering personele inzetregie gemeentebrede programma’s

Vanaf 1 januari 2018 zal de inzet worden verminderd op de regie gemeentebrede programma’s voor een bedrag van €150.000.

3. Vereenvoudiging fietsparkeren achter de Hema

De uitbreiding van de fietsenstalling kan vereenvoudigd worden door het plaatsen van dubbellaags rekken in plaats van een gebouwde voorziening. Hierdoor wordt de capaciteit uitgebreid van 516 naar 750 plekken in plaats van 1.250 bij een gebouwde stalling. Oorspronkelijk is rekening gehouden met een structurele last van €128.000, waar met deze heroverweging €90.000 op bespaard wordt. Voor het beschikbaar stellen van het krediet wordt nog een apart raadsvoorstel voorgelegd.

4. Vergunning parkeren omzetten naar betaald parkeren

In Deventer worden (behoudens de Polstraatgarage) parkeerplaatsen voor vergunninghouders omgezet naar betaald parkeren. Parkeerplekken kunnen hiermee beter worden benut, er is minder kans op foutparkeren en eventuele boetes komen ten gunste van de gemeente in plaats van het Rijk. Na aftrek van kosten voor onder andere parkeerautomaten en toezicht kan hier vanaf 2018 €288.000 aan inkomsten mee worden gegenereerd. De frictiekosten in 2016 en 2017 bestaan uit ambtelijke inzet om de uitvoering voor te bereiden.

5. Meer aan markt overlaten bouwtoetsing/personele inzet

Het toezicht op vergunde activiteiten en de naleving ervan wordt meer in overeenstemming gebracht met het aan het wettelijke en aan de leges toerekenbare deel van het toezicht. Het terugbrengen van een aantal niet wettelijk verplichte controles kan leiden tot een besparing van €75.000 vanaf 2018 binnen team Toezicht.

6. Volkshuisvesting/Subsidie Rondeel/VAC

Jaarlijks ontvangt wordt voor Volkshuisvesting/Subsidie Rondeel/VAC een gemeentelijke subsidie verstrekt van €67.500 voor haar activiteiten benoemd in het jaarplan. Wij brengen de subsidie per 2017 met €25.000 terug.

7. Subsidie Molukse Raad

Als heroverweging wordt voorgesteld het per 2017 beëindigen van de structurele doelgroepensubsidie Molukse Raad (€23.000) en het beëindigen van de formele adviesfuntie. Het activiteitendeel van de Molukse Raad past binnen de kaders en de beschikbare middelen van het één Meedoenbudget.

8. Subsidie preventie verslaving Alcohol en Drugs

Met Tactus zijn nadere afspraken gemaakt over het voorstel om vanaf 2017 structureel €100.000 te bezuinigen op verslavingspreventie. Daarbij is afgesproken de bezuiniging niet puur op preventie door te voeren, maar op het gehele takenpakket en heeft Tactus aangegeven tijd nodig te hebben om de plannen uit te werken en implementeren. Daarom is afgesproken dat de subsidie pas vanaf 2018 met €100.000 verlaagd wordt. De dekking voor de bezuiniging wordt voor 2017 binnen het product Maatschappelijke opvang en verslavingszorg opgelost.

9. Minimabeleid insourcing bewindvoering

Zoals in veel gemeenten ziet Deventer de uitgaven bijzondere bijstand fors toenemen voor het vergoeden van kosten beschermingsbewind. Om de kosten voor bewindvoering te verlagen wordt voorgesteld om bewindvoering door het Budgetadvies bureau Deventer (BAD) als gratis voorziening aan te bieden. Daarmee hebben bewoners die door de rechter onder bewind zijn geplaatst nog steeds vrije keuze met betrekking tot de bewindvoerder, maar is het niet langer mogelijk voor bewindvoerders om kosten bij de gemeente Deventer te declareren in het kader van bijzondere bijstand/minimabeleid. Verwachte besparing is €40.000 in 2017 tot oplopend €150.000 vanaf 2018. Door het insourcen dalen de kosten per dossier.

10. Bezuiniging op Buitenschools aanbod cultuureducatie Leeuwenkuil

Bezuiniging op Buitenschools aanbod cultuureducatie Leeuwenkuil. De Leeuwenkuil verzorgt:

  • Cultuureducatie binnen het primair en voortgezet onderwijs
  • Erfgoed educatie samen met de erfgoed instellingen
  • Cursusaanbod in de vrije tijd voor kinderen, jongeren en volwassenen
  • Ondersteuning amateurkunstbeoefening
  • Cultuurprojecten  in (herstructurerings-) wijken

Een besparingsoptie is het verlagen van de subsidie voor het (cursus-)aanbod voor volwassenen en evt. ook voor kinderen en jongeren in de vrije tijd. De gemeente verstrekt dan voornamelijk subsidie voor cultuureducatie samen met en binnen het primair en voortgezet onderwijs (Cultuureducatie met Kwaliteit; combinatiefuncties, CKV), en voor programma’s talentontwikkeling jongeren, ondersteuning amateurkunstbeoefening en cultuurprojecten in wijken.

Met name in het vrijetijds-aanbod is veel beweging. Er zijn particuliere aanbieders, individueel of in georganiseerd verband. De Leeuwenkuil bedient een deel van deze markt. Het is niet waarschijnlijk dat het vrijetijdsaanbod volledig kosten dekkend kan worden voortgezet, omdat het dan moeilijk kan concurreren met particulier aanbod. Het college gaat met verschillende aanbieders van buitenschoolse cultuureducatie in gesprek om de mogelijkheden te verkennen.

Op termijn is een taakstellende besparing van €300.000 mogelijk. Vanwege langlopende verplichtingen aan docenten/medewerkers en de planningscyclus van het cursusseizoen, zal deze bezuiniging gefaseerd doorgevoerd kunnen worden.

Het cursusseizoen 2016 - 2017 wordt uitgevoerd. In 2017 wordt de subsidie verlaagd met €100.000 en met ingang van 2018 wordt de subsidie structureel verlaagd met €300.000.Dit zal leiden toe het beëindigen van - veelal part-time - dienstverbanden met 22 medewerkers. Dit leidt tot eenmalige frictiekosten die de instelling zeer waarschijnlijk niet volledig zelf kan opvangen. Over de aard en de omvang van de frictiekosten vindt nog nader gesprek plaats. Uiterlijk bij de voorjaarsnota 2017 zullen we een voorstel doen voor een eventuele bijdrage in de frictiekosten.

11. DRTV

DRTV heeft de afgelopen jaren een forse verandering doorgemaakt in de opzet van haar organisatie, mede onder invloed van het reeds fors gekrompen budget voor deze lokale omroep. De organisatie is op dit moment nog bezig zich om te vormen naar een organisatie die binnen de huidige financiële kaders kan voldoen aan verwachtingen en afspraken. DRTV heeft als vrijwilligersorganisatie een belangrijke taak om Deventer de nieuwsvoorziening op radio, televisie en online te verzorgen.

We stellen voor in de meerjarenbegroting met ingang van 2018 de bekostigingsbijdrage voorde lokale omroep te verlagen tot de landelijke norm. Dat betekent een besparing van €50.000 structureel.


Frictiekosten heroverwegingen

Met betrekking tot de heroverweging “vergunning parkeren omzetten naar betaald parkeren” worden ter voorbereiding eenmalige apparaatskosten gemaakt. Dit betreft in 2016 €20.000 en in 2017 €50.000.


Nieuw beleid

De raad heeft op 13 juli 2016 naar aanleiding van de bespreking van de voortgangsrapportage Veiligheid 2016 een motie aangenomen waarin het college wordt gevraagd om met een nieuwe aanpak te komen, gericht op preventie van wangedrag en overlast in de openbare ruimte. Het College heeft inmiddels een plan van aanpak voor een pilot vastgesteld, waarin is opgenomen dat wij zoeken naar meer innovatieve oplossingen. De verandering van (on)bewust gedrag staat daarbij centraal, gekoppeld aan een passende aanpak van toezicht en handhaving. Voor de uitwerking wordt voorgesteld eenmalig €160.000 beschikbaar te stellen. Wij proberen dit budget met subsidies aan te vullen.


Frictiekosten taakstelling bedrijfsvoering

Zoals in de voorjaarsnota 2016 al is gesteld, is na analyse van de jaarrekening 2015 en een doorkijk naar latere jaren gebleken dat er structureel sprake zal zijn van dekkingstekort op onze bedrijfsvoering. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door terugloop van projecten en het beschikbaar komen van aanvullende middelen van derden gedurende het jaar. De hierdoor veroorzaakte onderdekking wordt ongedaan gemaakt door een samenhangend pakket van maatregelen dat snijdt in gemeentebreed bedrijfsvoeringskosten. Dit betreft een combinatie van beperken materiële uitgaven, structureel behalen van enkele voordelen en personeelsreductie. Het effect van de maatregelen in de bedrijfsvoering is zichtbaar in de exploitatie waar vanaf 2016 sprake is van een substantiële afname van de lasten. In 2017 en 2018 is de taakstelling nog niet volledig ingevuld. Deze bedragen zullen worden verrekend met de voordelen die ontstaan in 2019 en verder.

(bedragen x €1.000)

2017

2018

2019

2020

Taakstelling

1.760

2.013

2.156

2.156

Invulling:

1. Verlaging materiële uitgaven

-666

-716

-766

-766

2. Reductie personeel

-638

-1.038

-1.488

-1.488

3. Hogere omzet

-200

-175

-150

-125

Saldo

256

84

-248

-223

Bij de formatiereductie is rekening gehouden met natuurlijk verloop. Daar waar er geen natuurlijk verloop is, ontstaat naar verwachting in de eerste 2 jaar 100% frictie doordat mensen bovenformatief worden gesteld. Daarna is er gerekend op 80% frictie op de loonsom. De frictiekosten worden bij ontslag de eerste 2 jaar zichtbaar binnen het programma. Na 2 jaar worden ze zichtbaar op concernniveau. Verwacht wordt het volgend frictiebudget nodig te hebben:

(bedragen x €1.000)

2017

2018

2019

2020

Frictie

100

250

550

560

Voorgesteld wordt dit frictiebudget ten laste van de Egalisatiereserve rente te brengen.


Weerstandreserves

In de paragraaf weerstandsvermogen wordt informatie gegeven over de diverse risico’s en de daarvoor beschikbare reserves. De weerstandsratio in deze Voorjaarsnota 2016 bedraagt 1,02 (zie paragraaf weerstandsvermogen). Naast deze specifieke weerstandsreserves zijn er ook algemene weerstandsreserves. Deze reserves dienen als dekkingsmiddel voor het opvangen van nadelen, die op verschillende terreinen kunnen ontstaan, zoals: verliesvoorzieningen/afwaarderingen grondexploitaties en risico’s.


Egalisatiereserverente

(bedragen x €1.000)

2016

2017

2018

2019

2020

Stand 1-1

1.757

1.915

408

2.612

4.301

1. Diverse puttingen op basis eerdere raadsbesluiten

-3.421

-1.689

-136

-130

-120

2. Structurele putting(zie Rb. begr. 2013 en 2016) voor kapitaalasten

-1.083

-1.083

-745

-745

-745

3. Restant voordeel verlaging rente-omslag van 5% naar 4%

394

420

353

302

243

4. Nadelen nieuwe regels BBV met betrekking tot grondexploitaties:

rente “Nog in exploitatie te nemen gronden” Zandweerd.

-24

-p.m.

5. Renteresultaat (4% alg. en 2,7% grondexpl.)

4.292

4.529

6. Renteresultaat 2018 (2,75% alg. en grondexploitaties 2.7%)

567

421

280

7. Verlaging renteomslag (van 4% naar 2,75%) op basis van nieuwe BBV

regels (saldo van voordelen en nadelen lagere rentelasten in exploitatie)

2.415

2.391

2.362

8. Dekking frictiekosten taakstelling bedrijfsvoering

-100

-250

-550

-560

9. Dekking uitkomsten begroting 2017

-3.584

Saldo

1.915

408

2.612

4.301

5.771

Toelichting

Op basis van de nieuwe BBV regels zal het renteomslagpercentage in 2018 lager uitkomen dan 4%. De verwachting is dat het omslagpercentage dan 2,75% bedraagt.

Door de verlaging van de omslagrente wordt het renteresultaat lager. Daarentegen nemen de rentelasten, die drukken op de exploitatie van de diverse producten af. Deze voordelen worden vervolgens gestort in de Egalisatiereserve rente om zodoende het algemeen weerstandsvermogen in stand te houden. Het nadeel van het lagere renteresultaat is niet even groot als het voordeel in de exploitatie aangezien er weglekeffecten optreden. Bij 100% kostendekkende onderdelen zoals het rioolrecht zal hierdoor het rioolrecht dalen.


Reserve Eenmalige problematiek

(bedragen x €1.000)

2016

2017

2018

2019

2020

Stand 1-1

263

205

480

30

-95

1. Mutaties op basis van eerdere raadsbesluiten

-58

275

-450

-125

98

Saldo

205

480

30

-95

3


Sociaal Domein

(bedragen x €1.000)

Verwachte resultaten sociaal Domein

Programma

2016

2017

2018

2019

2020

WMO nieuwe taken prognose jr15

Meedoen

280

650

450

446

408

Uitname trekkingsrecht PGB en kosten VNG

Meedoen

-150

Beschermd Wonen prognose jr 15

Meedoen

200

200

0

0

0

Ingeboekte transformatieresultaten bij VJN

Meedoen

-50

-50

-550

-1.050

WMO oude taken

Meedoen

0

0

0

0

0

Saldo

480

650

400

-104

-642

Jeugd prognose JR

Jeugd en onderwijs

-500

-300

50

150

150

Jeugd inzet reserve (raad 23 maart 2016)

Jeugd en onderwijs

504

Jeugd nadeel signaal regio sept. (€112 miljoen)

Jeugd en onderwijs

-1.050

-950

-800

-850

-650

Jeugd dekking NJR 2016 en begroting 2017

Jeugd en onderwijs

600

600

Saldo

-446

-650

-750

-700

-500

Participatie

Inkomensvoorziening

0

-250

0

0

0

Inzet reserve

Inkomensvoorziening

250

Saldo

0

0

0

0

0

Verwacht resultaat sociaal domein (transformatie opgave)

34

0

-350

-804

-1.142

Toelichting

Bij de jaarrekening 2015 is de stand van zaken van het Sociaal Domein weergegeven (juni 2016). Om de transformatieresultaten volgens de Voorjaarsnota te bereiken was toen de verwachting dat de transformatieopgave €550.000 voor het jaar 2020 bedroeg.

Eind september blijkt volgens opgave van de BVO Jeugd regio IJsselland dat de regionale uitgaven in 2016 naar verwachting op het niveau van het jaar 2015 blijven van €112 miljoen. De daadwerkelijke transformatie kost tijd en de ingezette interventies (korte en langere termijn) werpen in 2016 nog geen of beperkt financiële vruchten af. Begin 2016 zijn budgetplafonds afgesproken om bezuinigingen te kunnen realiseren. De budgetplafonds konden echter geen stand houden door de zorgplicht voor nieuwe cliënten en doordat de budgetplafonds pas in de loop van 2016 aan de LVB aanbieders zijn gecommuniceerd. Ten opzichte van de werkelijke zorgkosten 2015 is de beoogde bezuiniging van 8,9% niet te realiseren. Voor Deventer betekent dit dat we de prognose voor 2016 en 2017 met €1 miljoen nadelig moeten bijstellen.

Op dit moment is er nog geen informatie over de verwachte uitputting per gemeente. Daardoor kunnen we op dit moment niet anders dan de aanname doen dat de kostenstijging voor Deventer evenredig is aan de regionale stijging. In de begroting 2017 is voor de jaren 2016 en 2017 dekking van €600.000 per jaar beschikbaar gesteld voor de verwachte tekorten uit de algemene middelen. Zodra we inzicht hebben in de uitputting per gemeente kunnen we met meer zekerheid een prognose geven voor de komende jaren. We verwachten dat we de nadelen na 2017 kunnen ombuigen. Hiertoe is een aantal acties in gang gezet. De verevening wordt afgeschaft waardoor er lokaal een sterke prikkel tot transformatie ontstaat. Dit is deel van een lokaal plan van aanpak, met onder meer de volgende onderwerpen: onderzoek tarieven (lvb) en WLZ geïndiceerden, pilot toegang jeugdzorg via de huisarts middels praktijkondersteuner en aanscherping PGB beleid. Voor het niet tijdig kunnen ombuigen van de nadelen na 2017 is een risico in het weerstandsvermogen opgenomen.

De transformatieopgave voor het totale sociale domein is door deze ontwikkeling gestegen naar €1.150.000 voor het jaar 2020. In deze transformatie opgave is nog geen rekening gehouden met de ontwikkelingen uit de septembercirculaire 2016.


Openstaande taakstellingen

In de begroting is vanaf 2017 een aantal taakstellingen in de diverse programma’s verwerkt waarvan de definitieve invulling nog moet worden gerealiseerd. De hardheid van de invullingen van de taakstellingen bepaalt ook of we kunnen spreken van een reëel sluitende begroting. De belangrijkste taakstellingen betreffen: de verkoop panden en gronden Deventer NO en de transformatie binnen het Sociaal domein. Op dit moment gaan we ervan uit dat de taakstellingen zullen worden gerealiseerd. Bij de Voorjaarsnota 2017 wordt dit opnieuw beoordeeld.